Zeytinyağı ile Kızartma Yapılır mı?
Zeytinyağı denince sizin de aklınıza genellikle zeytinyağlı sebzeler, salatalar ya da Ege mutfağının hafif lezzetleri geliyor değil mi? Her ne kadar büyük çoğunluğumuz için zeytinyağı kullanım alanları bunlar olsa da son yıllarda “Zeytinyağı ile kızartma yapılır mı?” sorusu, özellikle sağlığına dikkat edenler arasında daha sık sorulmaya başlandı. Gelin bu konuyu bilimsel veriler ve mutfak tecrübeleriyle birlikte inceleyelim.
________________________________________
Zeytinyağında Patates Kızartılır mı?
Cevap: Evet, hem de oldukça lezzetli olur. Patates kızartmasının dışı çıtır, içi yumuşak olsun istiyorsanız, zeytinyağı bunun için gayet uygundur. İllaki kızartma yiyecekseniz bunu olabilecek en sağlıklı yağ ile tercih etmek en doğrusudur. Zeytinyağı birçok bitkisel yağa göre ısıya daha dayanıklı olduğu için sanılanın aksine kızartmalarda gönül rahatlığı ile kullanılabilir.
Ayrıca zeytinyağı, diğer bitkisel yağlara göre patatese hafif bir aroma katar. Bu aroma, özellikle sade tuzlu patates kızartmasını daha karakterli bir hale getirir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken nokta, zeytinyağının dumanlanma derecesine dikkat etmektir. Çok uzun süre yüksek ısı yerine orta derecede ateş en iyi sonucu verir.
________________________________________
Zeytinyağlı Kızartma Zararlı mı?
Zeytinyağının sağlık açısından en önemli özelliği, yüksek oranda tekli doymamış yağ asitleri içermesidir. Bu yapı, kalp-damar sağlığını destekler, kötü kolesterolü düşürmeye yardımcı olur. Ancak her kızartmada olduğu gibi, zeytinyağı da fazla ısıtıldığında bazı besin değerlerini kaybedebilir ve zararlı bileşikler oluşabilir.
Kızartmanın sağlığa zarar vermemesi için şu kurallara dikkat edilmelidir:
• Yağ asla dumanlanma noktasına getirilmemelidir.
• Aynı yağ tekrar tekrar kullanılmamalıdır.
• Yiyecekler, fazla yağını bırakacak şekilde süzülmeli ve tercihen kağıt havlu üzerinde bekletilmelidir.
Bu şartlara uyulduğunda, zeytinyağlı kızartmalar diğer yağlarla yapılanlara göre çok daha sağlıklı bir alternatif olabilir.
________________________________________
Soğuk Sıkım Zeytinyağı ile Kızartma Yapılır mı?
Soğuk sıkım zeytinyağı, zeytin meyvesinden hiçbir ısıya maruz kalmadan, doğal yöntemlerle elde edilir. Bu yüzden içerisindeki vitamin, antioksidan ve aromatik bileşenler korunur. Bu hali ile oldukça değerli ve maalesef maliyetli bir yağdır. Kızartma için soğuk sıkım yağlar yerine daha ekonomik olduğu için sıcak sıkım yağlarda tercih edilebilir.
Soğuk sıkım yağları daha çok çiğ tüketmek — salatalarda, soslarda ya da piştikten sonra yemeğin üzerine dökmek daha keyifli sonuçlar verir. Yüksek ısıda kızartma yapmak bu değerli yağı boşa harcamak olacaktır ama eğer ekonomik imkanlar varsa her zaman en kaliteli yağlar tercih edilebilir.
________________________________________
Sızma Zeytinyağı ile Kızartma Yapılır mı?
Evet yapılır. Örneğin; sebze kızartmaları, kabak, patlıcan ya da biber gibi ürünlerde hafif sızma zeytinyağı kullanılmasının bir mahsuru yoktur. ( Dumanlanma noktasına dikkat etmek şartı ile ) yine de ekonomik bir ürün tercih edilmek istenirse rafine zeytinyağları tercih edilebilir.
________________________________________
Köfte Zeytinyağında Kızartılır mı?
Köfte gibi yoğun protein içeren ve kızartıldığında lezzetini yağla bütünleştiren tariflerde zeytinyağı kullanılabilir, ama dikkatli olmak gerekir. Kızartma sırasında köftenin içi geç pişerken dışı çabuk renk alır. Bu da yağı çok kızdırmamak gerektiğini gösterir.
Burada önerilen, hafif sızma ya da rafine zeytinyağı kullanmak ve orta ateşte pişirmektir. Bu şekilde hem dışı yanmaz hem de zeytinyağının hoş aroması köfteye lezzet katar.
________________________________________
Sonuç: Zeytinyağı ile Kızartma, Doğru Yöntemle Mümkün
Zeytinyağı ile kızartma yapılabilir ve sağlıklı bir alternatif olabilir. Ancak burada belirleyici olan şey, yağın türü ve pişirme yöntemidir. Yüksek ısıya uygun olmayan yağlarla yapılan kızartmalar hem lezzet kaybı yaşatır hem de sağlığı riske atabilir. En iyi sonuç için orta ateş, kaliteli bir zeytinyağı ve tek kullanımlık kızartma prensibiyle hareket edilmelidir.
Eğer doğru yöntemi uygularsanız, zeytinyağı ile yapılan kızartmalar sadece sağlıklı değil, aynı zamanda damakta iz bırakan lezzetler sunar.